Μεγίστη (Καστελλόριζο)

Πρωτεύουσα: Μεγίστη (Καστελλόριζο)

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Το Καστελλόριζο (αρχαία Μεγίστη) αποτελεί το νοτιανατολικό άκρο της Ευρώπης. Με έκταση 9,11 τ.χμ. και πληθυσμό 430 κατοίκους το νησί βρίσκεται  78 ναυτικά μίλια ανατολικά της Ρόδου και μόλις 1 ναυτικό μίλι από τις ακτές της Τουρκίας (αρχ. Λυκία), οι οποίες διαχρονικά αποτελούν την περαία χώρα του. Ο μοναδικός οικισμός του (ότι απέμεινε από τους βομβαρδισμούς και τις καταστροφές των δύο Παγκόσμιων πολέμων) αναπτύσσεται αμφιθεατρικά γύρω από το βαθύ φυσικό λιμάνι και τον όρμο Μαντράκι και αποτελεί δείγμα παραδοσιακής δωδεκανησιακής αρχιτεκτονικής. Το Γαλάζιο σπήλαιο στη νότια ακτή του νησιού είναι ίσως το ωραιότερο θαλάσσιο σπήλαιο στη Μεσόγειο. Το νησί έχει ενταχθεί στο κοινοτικό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών «NATURA 2000», λόγω της μεγάλης βιοποικιλότητας στη θάλασσα και την ξηρά.  Οι κάτοικοι παλαιότερα ασχολούνταν κυρίως με τη σπογγαλιεία, σήμερα σχεδόν αποκλειστικά με το ψάρεμα και τον τουρισμό. Ακτοπλοϊκή και αεροπορική σύνδεση του νησιού υπάρχει με τη Ρόδο.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ (ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ)
Διοικητικά οργανώνεται σε ένα δήμο και ανήκει στο Νομό Δωδεκανήσου. Νησί βραχώδες με περιορισμένους φυσικούς πόρους στην αρχαιότητα όμως, είχε σημαντική παραγωγή κρασιού. Τμήμα του Ροδιακού κράτους (4ος αι. π.Χ.) αποτέλεσε σημαντικό ναυτικό σταθμό του. Στο Παλαιόκαστρο υπήρχε αρχαία πόλη και φρούριο με διαχρονική χρήση ως οχυρό. Το ιπποτικό κάστρο του Καστελλόριζου (Castel Rosso των Ιπποτών) έχει, επίσης, αρχαία φάση και στις πλαγιές του λαξευτό λυκιακό τάφο και σημαντικά βυζαντινά μνημεία (μονή Αγίου Γεωργίου). Το νησί κατακτήθηκε από τους Ιωαννίτες Ιππότες (1306) επί οθωμανικής κυριαρχίας, είχε σημαντικά προνόμια, άκμασε πνευματικά και οικονομικά τον 19ο αι., αλλά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα δοκίμασε τη δίνη πολέμων και καταστροφών. Οι συνθήκες αστάθειας (Γαλλική, Αγγλική, Ιταλική και Γερμανική κατοχή) αραίωσαν πολύ τον πληθυσμό, οδηγώντας τον σε υπερπόντια μετανάστευση (Αυστραλία). Ενσωματώθηκε στην Ελλάδα το 1948.